Ciągniki należą do najważniejszych maszyn w gospodarstwie rolnym. Służą jako nośnik i źródło napędu narzędzi i maszyn zawieszanych oraz doczepianych do nich, jako podstawowy środek transportu płodów rolnych. Do Placówki Terenowej KRUS w Kaliszu zgłaszane są wypadki z udziałem ciągników np. dużą liczbę wypadków stanowią zdarzenia związane z zeskakiwaniem z ciągnika na ziemię lub poślizgnięcia na zanieczyszczonych stopniach ciągnika przy wchodzeniu i schodzeniu oraz upadki z tym związane.
Podczas eksploatacji ciągnika, by nie narażać siebie i innych, należy przestrzegać kilku podstawowych zaleceń bezpieczeństwa.
Ciągnikiem może kierować tylko osoba posiadająca prawo jazdy odpowiedniej kategorii – B, C, C1, D, D1 lub T. By kierować ciągnikiem z przyczepą konieczne jest posiadanie powyższych uprawnień plus uprawnienie E lub prawo jazdy kat. T. Przede wszystkim osoby kierujące ciągnikami oraz innymi pojazdami powinny przestrzegać prawa o ruchu drogowym. Bezpieczny traktor musi mieć kabinę, która ochroni kierowcę przed zgnieceniem w razie wywrotki. Nowsze modele są fabrycznie wyposażone w kabinę, a do starszych powinno się ją dorobić lub przynajmniej wyposażyć w ramę ochronną. Poza tym kabina izoluje kierowcę od pyłów, kurzu i rozpylanych środków ochrony roślin oraz od hałasu. Dla własnego bezpieczeństwa, należy zadbać, by ciągnik był wyposażony również w gaśnicę proszkową 2 kg oraz apteczkę pierwszej pomocy. Przykład tragicznego wypadku zgłoszonego do KRUS z powodu braku kabiny ciągnika:
„Rolnik pracując na polu ciągnikiem na pochyłości terenu, na wskutek przewrócenia się ciągnika wypadł z ciągnika bez kabiny został przygnieciony przez ten ciągnik i wskutek obrażeń ciała zmarł”. Dla bezpieczeństwa przy eksploatacji ciągnika systematycznie, należy kontrolować sprawność układu kierowniczego i hamulcowego, urządzeń zaczepowo-przyłączeniowych, instalacji elektrycznej i ogumienia. Zabronione jest stosowanie przy agregowaniu maszyn elementów zastępczych w miejsce typowych zabezpieczeń jak: sworznie, zawleczki, pierścienie zabezpieczające. Niestosowanie się do tych prostych zasad może spowodować nieszczęśliwy wypadek. Przed rozpoczęciem agregowania, należy wyłączyć silnik ciągnika i zaciągnąć hamulec, powinno być dokonane przez jedną osobę, która musi zapoznać się z instrukcja obsługi ciągnika i maszyny agregowanej do właściwych urządzeń zaczepowo-przyłączeniowych, tj. trzypunktowego (TUZ), górnego i dolnego zaczepu transportowego lub zaczepu rolniczego ciągnika. Maszyna może być łączona tylko z ciągnikiem odpowiedniej klasy-mocy, określonej w instrukcji obsługi maszyn. Szczególną ostrożność zachować przy sprzęganiu ciągnika ze sprzętem współpracującym. Przy sprzęganiu, zaczep przyczepy powinien być podwieszony na sprężynie, ułatwia to sprzęganie przez jedna osobę. Połączenie może być zabezpieczone wyłącznie oryginalnym lub dobrze dopasowanym bolcem. Niestosowanie się do tych zasad może spowodować nieszczęśliwy wypadek. Wjeżdżając pod górę trzeba od razu wybrać odpowiedni bieg. Nie wolno zmieniać go w trakcie podjazdu. Nie można zawracać ani gwałtownie skręcać. Takie postępowanie grozi wywrotką.
Do zjazdu najlepiej wybrać miejsce, jak najmniej pochyłe. Przewożenie ludzi w nieprzystosowanym, do tego celu ciągniku jest niedopuszczalne. Bezwzględnie zabronione jest przewożenie osób na elementach karoserii, dyszlach, narzędziach, pomostach, itp. Przewóz możliwy jest tylko wtedy, gdy wyprodukowana fabrycznie kabina ciągnika ma dodatkowe siedzenie dla pasażera. Traktorzysta po wyjściu z ciągnika powinien pamiętać, by wyłączyć silnik, zaciągnąć hamulec ręczny, wyjąć kluczyki ze stacyjki, a przede wszystkim zamknąć wejście do kabiny. Wówczas dziecko ani żadna inna osoba nie mogła dostać się do środka i ruszyć traktorem. Najlepiej zabrać kluczyki i mieć przy sobie lub przechowywać w miejscu niedostępnym dla najmłodszych. Inny przykład zgłoszonego wypadku do KRUS: „ Rolnik wyszedł z ciągnika, by otworzyć bramę, nie wyłączył go i nie zaciągnął hamulca ręcznego, Nagle ciągnik stoczył się w dół na wskutek nierówności terenu przygniatając go do bramy. Doznał poważnych obrażeń ciała”.
Podczas obsługi ciągnika starać się zachować ostrożność i rozwagę oraz pracować zgodnie z przepisami bhp. Do KRUS PT w Kaliszu były również zgłoszone wypadki poparzeń. np. „Rolnik pracując ciągnikiem zauważył, że wydostaje się para z chłodnicy. Szybko chciał zareagować nie zastanawiając się nad konsekwencjami. Pochylony, odkręcił lekko korek od chłodnicy, by chłodnica ostygła. Wydostająca się niespodziewanie para poparzyła ciało poszkodowanego”.
Ciągnik jest podstawowym narzędziem w pracy i dlatego nie może stwarzać zagrożenia dla traktorzysty . Wypadek przy pracy rolniczej, należy zgłosić bez zbędnej zwłoki, w najbliższej jednostce Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Miejsce i przedmioty związane z wypadkiem, należy w miarę możliwości zabezpieczyć do czasu przeprowadzenia oględzin przez pracownika Kasy.
